Samipas?azade Sezai, Sergu?zes?t’te do?neminin en bu?yu?k toplumsal gerc?eklerinden biri olan esirlig?in yakıcılıg?ını tu?m yo?nleriyle anlatıyor.
Samipas?azade Sezai’nin, Kafkasya’da esir tu?ccarları tarafından kac?ırılan ve memleketinden uzaklara, I?stanbul’a getirilen ku?c?u?k Dilber’in genc? bir kadın olma su?recinde yas?adıg?ı acıları, konaklarda c?ektig?i zorlukları, as?ka dair hayal kırıklıklarını anlattıg?ı Sergu?zes?t, aynı zamanda o?zgu?rlu?kc?u? fikirlerle tanıs?maya bas?layan Tanzimat aydınının esaret olgusuna yo?nelttig?i bir eles?tiri olarak da o?ne c?ıkar.
Romanın 1888 yılında yapılan ilk baskısını 1924 yılında yayımlanan nu?shayla kars?ılas?tırarak hazırlanan eles?tirel basımda bu sayede, hem yazarın hem de bahsedilen do?nemlerin edebiyat anlayıs?ındaki deg?is?im go?sterilirken, aynı zamanda dipnotlarla, gu?nu?mu?zokurunun metni ve metnin gec?tig?i zamanı daha detaylı bir bic?imde anlamasının da imka?nı yaratılıyor.
“[Samipas?azade Sezai’nin] eserinin en bu?yu?k meziyeti tasvirlerinin fevkalade olmasıyla beraber fenn u? hakikat dairesinden c?ıkmamasıdır.” NAMIK KEMAL