Sabahattin Ali İncelemeleri

Sabahattin Ali, bu kitabıyla kendine özgü sesini koruyarak bizi bambaşka dünyalara sürüklüyor.

137 sayfaya yerleştirilmiş birbirinden güzel 13 hikaye...
yalın görünen cümlelerin arkasında hep gizli bir sızı sessiz bir yüzleşme...
küçücük ayrıntılarda verilen yoğun duygu
toplumun bir yarasından başka bir yaraya işaret
acıdan umuda umuttan acıya sürekli bir dönemeç
kayboldum kitabın içinde okurken
gerçekten fazla derindi.

en çok "iki kadın" hikayesinin etkisinde kaldım.
uygun vaktimde özel bir inceleme çalışması yapabilirim.

"hasanboğuldu" adlı öykünün filmini izlemiştim.
konu itibarıyla çoğu kişiye klasik gelebilir ancak
yalınlığın içinde derinlik arayanlar için tavsiye ederim.

Bütün Şiirleri- Sabahattin Ali Yorum: En çok sevdiğim yazarlardan birisidir Sabahattin Ali. Bir çok değerli eser kazandırmıştır edebiyatımıza. 41 yaşında çok genç iken hunharca öldürülmese idi nice eserler daha kazandirabilirdi yazın hayatımıza. Daha önce hikayelerini romanlarını okumuştum ama yazarın okuduğum ilk ( ve tek ) şiir kitabı bu. Aslında biz Sabahattin Ali'nin bir çok şiirini onun yazdığını bilmeden okuyoruz ,dinliyoruz. "Geçmiyor günler geçmiyor, Aldırma Gönül Aldırma " gibi efsane şarkıların Sabahattin Ali'ye ait olduğunu bilmez bir çoğumuz. Oysa bunun gibi bestelenen 10 civarı şiiri var yazarın. Oldukça titiz hazırlanmış bu kitap. Yazarın kısa bir hayat hikayesi ile başlıyor, şiirlerinin kaynağı, tasnifi gibi konularda detaylı bilgi veriyor bize. Daha sonra ise bütün şiirleri var içinde. Çok geniş bir yelpazede yazmış yazar. Ölçülü şiir yazmış, serbest yazmış hatta aruz vezni ile bile yazmış. Terkib-i bendi bile var Üstad. Geniş bilgi birikimini şiirlerinde de görebiliyoruz yani. Genellikle insanlardan kaçma isteği, umutsuzluk , aşk, hasret gibi konuları işlemiş yazar. Şiirlerinin Bir kısmını hapishanede yazmasının da bunda etkisi var sanırım. Türk Edebiyatı ' nin çok önemli isminin bu tek şiir kitabını istisnasız tüm kitap dostlarına tavsiye ediyorum

Ses - Sabahattin Ali Yorum : Bazı yazarların bulduğum tüm kitaplarını okurum. Stefan Zweig , Dostoyevski ve Sabahattin Ali gibi. Hani derler ya : " Alışveriş listesi yapsa okurum " diye. Bende Üstadın tüm kitaplarını okuyacağım fırsat buldukça. Gerçi alçak ve hala şaibeli bir cinayete kurban gittiğinde sadece 41 yaşındaydı ve maalesef çok fazla eseri yoktu. Edebiyatımız için çok büyük bir kayıp bu bence.

Neyse konumuza dönelim. " Ses " küçük bir öykü kitabı. 1936-1937 yılları arasında yayımlanan 5 tane öyküden oluşuyor. " Toplumsal Gerçekçilik " akımının en önemli temsilcilerinden birisi olan yazar yine toplumun bütün tabakalarından bahseden bir eser yazmış. Bir yanda varlık, bir yanda yokluk , bir yanda sevinç bir yanda hüzün derken sınıflar arasındaki çatışmalarda ustaca irdelenmiş. Mutsuz ve negatif bir hava var genel olarak. Mutsuz insanlar daha fazla oluyor genellikle öykülerde. Ama o dönemde hayat öyle ise Üstad ne yapsın?

Özgün tasvirleri , ayrıntılı betimlemeleri , karakterleri canlandırırken ve bunu bize aktarırken bize gösterdiği ustalık yazarı edebiyatimizda müstesna bir yere koyuyor. Hayatı gibi pek güldürüyor bizi ama çok derinden etkiliyor . Anadolu ' nun yollarında bata çıka ilerlerken yolların tozunu bile hissedebiliyoruz okurken.

Bir çok yerin altını çizdim. Bir çok yer aklımda kaldı ve bir süre sonra yeniden okumak içinde daha şimdiden içimde heyecana benzer his oluştu. Bu kitabı değil sadece Sabahattin Ali ' nin tüm kitaplarını her zaman tavsiye ediyorum tüm dostlarıma

Sırça Köşk- Sabahattin Ali
Türü: Öykü
Yayınevi: Doğan Kitap
Sayfa Sayısı: 162 Sayfa

Düşünceler: Sabahattin Ali en çok sevdiğim yazarlardan birisidir. Talihsiz sonu nedeniyle 41 yaşında aramızdan ayrılmak zorunda kalan yazarın eserleri çok fazla değildir ama hepsi de edebiyatımızda önemli bir yer edinmiştir.

Toplumsal Gerçekçilik akımının önemli temsilcilerinden biri olan yazar halkının sorunlarına, hastalıklarına ve geri kalmışlığına duyarsız kalamamış genellikle bu yönde eserler vermiştir. Çamurlu sokaklar , zor hayatlar, birbirinden zorlu hayat hikayeleri ile Sabahattin Ali bazıları tarafından pek sevilmese de ekol olmuştur.

Yazarın yeni bitirdiğim ' Sırça Köşk ' isimli eseri bir öykü kitabıdır. Içinde 13 öykü ve 4 tane de masal bulunmaktadır. Masal dediğime bakmayın onların içinde bile toplumsal mesajlar sığdırmış Üstad. Büyük kısmında yaşadığı olaylardan ,yerlerden etkilenerek yazdığı bu hikayeler genellikle karanlık bir hava taşır. Yer yer ince mizahi öğelere de yer verilmiş olsada genellikle yazarın hayatı gibi karakteride toplumun ezilen , horanlan ve sömürülen kişiler olmuş.

Yazarın yaşamının son dönemlerinde yazılan hikayelerdeki yolllar belki biraz daha modern olmuş ama insanlar çok fazla değişmemiş. Öngörüleri ile 70-75 yıl önceden dahi günümüze ışık tutmayı başarıyor Üstad Sabahattin Ali.

Kendine has zengin betimlemeleri, hatıra tadında hikayeleri ve hayatın içinden masalları ile bu güzel eseri tüm kitaplarına tavsiye ediyorum. Tabi Sabahattin Ali ' nin diğer tüm kitaplarını da tavsiye ederim. Okuyun ,mutlaka okuyun

Adı: Çakıcı 'nın İlk Kurşunu
Yazarı: Sabahattin Ali
Yayınevi: YKY
Türü: Derleme
Basım Yılı: Nisan 2020
Sayfa Sayısı: 148 Sayfa

Düşünceler: Ölümünden yıllar sonra Sabahattin Ali ' nin kızı Filiz Prof. Dr. Nüket ESEN ' e babasına ait içi evrak dolu bir sandık gösterir. Içinden bir sürü evrak çıkan bu sandık kitabında malzemesini oluşturur. Oldukça derin inceleme ve araştırmalardan sonra bu eser yazılır. Iyikide yazılır.

Kitabin içinde çok değişik türden eserler bulunmakta. 2 tane kısa hikaye ,1 tane Sabahattin Ali ' nin hayatı gibi tamamlanamamış hikaye ve 1 tanede kitaba adını veren hikaye. Bunun dışında 11 tane şiir, bir hikâyenin opera formunda yeniden yazılımı, ılerde yazmayı düşündüğü eserlerin listesi ve 8 tanede çeşitli zamanlarda yayınlanan yazısı var.

41 gibi çok genç ve sanatının en verimli çağında hayatından koparılan Sabahattin Ali Toplumcu Gerçeklik akımının en önemli temsilcilerinden biridir. Kısacık yaşamına sığdırdığı az sayıdaki eserinin bu kadar ses getirmesinin nedeni de bence budur.

Toplumun çeşitli katmanlarındaki ezenler-ezilenler ikileminde hep ezilenleri yani güçsüz ( ama haklı) tarafı tutmuştur Sabahattin Ali. Haksız güçlülere ise duymak istedikleri masalları değil gerçekleri anlatmıştır. Doğal olarak bu yüzden bazıları tarafından hiç sevilmemiştir. Ama ölümünden 72 yıl sonra bile böyle ilgi ile okunması onu öldürenlerin amacına ulaşamadığını göstermektedir.

Hem şiir, hem roman hemde hikaye alanında eserler veren yazar hepsinde de başarılı eserler verip , beğenilip çok az edebiyatçıya nasip olan bir gönül makamına ulaşmıştır.

Içinde hikayeler , şiirler, denemeler , makaleler ve hatta yazarın pek az bilinen özelliğini yansıtan çizimler bulunan bu güzel blue eşsiz eseri tüm kitap dostlarına şiddetle tavsiye ediyorum

Adı: Marko Paşa Yazıları ve Ötekileri
Yazarı: Sabahattin Ali
Yayınevi: YKY
Türü: Derleme
Basım Yılı: Ekim 2020
Sayfa Sayısı: 226 Sayfa

Düşünceler: Sabahattin Ali düşünce, yaşayış tarzı ve eserlerinde değindiği konular bakımından kendime en yakın gördüğüm yazarlardan birisidir. Toplumsal yaralara korkmadan parmak basması, sadece insanlarının refahını ve ülkesinin esenliğini düşünmesine rağmen rahat yüzü görmemiş bugün bile tam olarak açıklanamayan bir şekilde yaşamı gasp edilmistir.

Kitap 226 Sayfa ve içinde bir çok değerli bilgi var. Yazın hayatı anlatılmış, belli başlı eserlerine kısaca değinilmiş. Sonra yazarın çeşitli zamanlarda çıkan yazılarından güzelbir derleme yapılmış.

Ilk önceki yazılarında edebiyatla ,gelişimi ile ilgili yazılar, anketler bulunurken daha sonra çeşitli dergilerde ülkenin sorunları ile ilgili makaleler, başyazılar bulunuyor. Yazar hiç bir siyasi görüş, lideri desteklemeden sadece halk için yazdığı bu yazılardan sonra başına gelenleri de okuyoruz onun mizahi ve iğneleyen yazım dili ile.

Kitabın sonunda ise çeşitli yazarların Sabahattin Ali 'nin dönemini, çıkardığı dergileri anlatan oldukça bilgilendirici yazılarını okuyoruz.

Her yeni baskıda yeni bilgiler ekleniyor. Dahada gelişiyor, içeriği zenginleşiyor bu kitabın.

Zevkle, merakla okudum bu güzel derleme eseri ve siz dostlarına tavsiye ederim. Ayrıca "toplumcu gercekcilik" akımının bence en önemli temsilcisi olan yazarın tüm kitaplarını da tavsiye ediyorum

Kitabın Adı: Mahkemelerde
Hazırlayan: Nüket ESEN - Nezihe SEYHAN
Yayınevi : @yapikrediyayinlari
Türü: Araştırma
Basım Yılı: 2021
Sayfa Sayısı: 153 Sayfa

Düşünceler: " Toplumcu Gerçekçilik " akımının en önemli yazarlarından birisi olan Sabahattin Ali yazı dünyamızın en önemli isimlerinden birisidir

41 yıllık kısa yaşamında yazdığı 3 romanda ses getirmiş, hikaye kitapları hala büyük bir ilgi görüyor, şiirleri okunuyor, şarkı oluyor dilimizden düşmüyor.

O'nu hunharca ortadan kaldıranların gücü sadece bedenine yetmiş ruhu , eserleri ve etkisi ise daim olmuş ve kanaatimce de bundan sonrada daim olacaktır.

Söyle de bir durum var: Bir yazarı öldürdüğünüzde ( hele de böyle genç yaşında) sadece O' nu öldürmüş olmuyorsunuz. Toplumun yeni eserler okuyup aydınlanma imkanını da katlediyorsunuz. Düşünsenize 41 değilde 61 ya da 81 yaşında ölmüş olsaydı ne ölümsüz eserler daha kazandirabilirdi bizlere. Yazık olmuş yarınlara

Onu öldürdükleri yetmezmiş gibi kısa yaşamının önemli bir kısmını soruşturmalar, mahkemeler ve hatta hapishane ile geçirmiştir Sabahattin Ali.

Bu kitapta yazarın öldükten sonra bulunan eşyalarından tasnif edilip, elden geçirilip, sadeleştirilip , dipnotlar eklenen belgelerinden oluşturulmuş.

Konuşu itibarı ile can sıkıcı bir kitap. Uydurma deliller , iftiralar ve maksadını aşan yorumlar ile yazarın cezalandırılma çabalarını ( kısmende başarılı olmuş maalesef ) , yazarın kendini savunmasını anlatsada demokrasinin önemi hakkında bir manifesto gibi adeta.

Herkes okumalı bu eseri.

Sırça Köşk'ün peşine okuduğum ikinci öykü kitabı oldu Değirmen. İtiraf etmeliyim ki bu kitap ile birlikte onun öykücülüğü, romancılığının yanında benim gözümde çok daha yükseklerdedir artık.
Yahu bu nasıl bir kitap, onlar nasıl öykülerdi öyle aman ya rabbi… Sanki kalbim camdanmış da bu öykülerdeki aldığım hisler de o camdan kalbin çekiçle parçalanması gibi bir hissiyatmış…
Böyle bir kitaba ne denilebilir daha fazla bilemiyorum.

İlk defa bir öykü kitabının son sayfasını da çevirdikten sonra bu kadar tatmin olduğumu, bu kadar zevk aldığımı duyuyorum. Hem öykülerin kalitesi, içerdikleri mesajlar, kısıtlı sayfalarında başarıyla barındırdığı yoğun duygular hem de Sabahattin Ali'nin Türkçeyi çok lezzetli bir şekilde kullanması, benim bu kitaptan olağanüstü bir zevk almama ve çok sevmeme neden oldu.
Özellikle kitaba da adını veren sondaki Sırça Köşk öyküsü, dünya öykü tarihinin en iyi birkaç öyküsünden biridir bana göre. Hâlâ okumamış varsa daha fazla vakit yitirmemeli.