Franz Kafka

...bir yol tuttuğunda ne olursa olsun devam et; ancak böyle kendini tehlikeye atmaz, kazanabilirsin. Belki sonunda düşmek de var; ama henüz yolun başında geri döner, merdivenleri inmeye kalkarsan, o anda yuvarlanır gidersin; olasılık falan dinlemez, kesinlikle yuvarlanırsın...

"Evet, gün olur bahar da gelir, yaz da, onun da bir zamanı var elbet; ama insan anımsamaya çalışıyor da, baharla kış öyle kısa görünüyor ki, topu topu iki gün gibi bir şey adeta; öyleyken bu günlerde bile, güzelin güzeli bir günde bile gene bakarsın kar yağar bazen."

Aslında akıcı olmamasına rağmen kitabı elinizden bırakmamanızı sağlayacak çok yazar yoktur. Kafka da benim için bunlardan biri. Ağır ilerleyen bir konu, birçok alt önerme ile normal bir kurgu gibi ilerlemiyor. Yine de sarıyor ve merak ettiriyor.

Şato dediğimiz nedir kitapta, emin değilim. Somut bir yapıdan ziyade toplumdaki sınıfları belirtiyor olabilir. Yöneticiler, sıradan memurlar, çiftçiler ve dükkan işleten küçük tüccarlar... Orta kesimdeki bir memurun tüm bu sınıflarla olan iletişimini görebiliyoruz. Üst yöneticilere telefonla bile zar zor ulaşabilmesi, kendisinden aşağıda olanlar arasındayken önemli biriymiş gibi davranılması, yine de hiçbir zaman en üste ulaşamaması... Sınıflar arasındaki çizgiyi çok keskin bir şekilde işlediğini düşünüyorum.