Katip Bartleby

Henry David Thoreau’nun *Sivil İtaatsizlik* makalesi 1849 yılında yayınlandığında siyasi çevrelerde pek ilgi görmez ama, özellikle natüralist şair ve yazarların dünyasında büyük yankı bulur. Moby-Dick’in yazarı Melville edebiyat tarihinin en bükülmez karakteri *Kâtip Bartleby*nin hikayesini ilk olarak 1853 yılında bir dergide parçalar halinde yayınladığında Thoreau’nun metnini edebiyat alanında ete kemiğe büründürmüş olmakla kalmaz, o gün bu gün gücünü hiç yitirmemiş bir karşı duruş sloganını da ölümsüzleştirmiş olur: *Yapmamayı tercih ederdim.* 
*Kopyalar, kopyalar,* dedim telaşla. *Kontrol edeceğiz. Al şunu,*—ve dördüncü kopyayı ona uzattım.

*Yapmamayı tercih ederdim,* dedi, ve paravanın arkasında zarifçe gözden yitti.
Birkaç saniye için bir tuz direğine dönüştüm, oturan memurlardan oluşan mangamın önünde dikiliyordum. Kendime gelince, paravana doğru yaklaştım, bu son derece olağanüstü davranışın nedenini sordum.
*Niçin reddediyorsun?*
*Yapmamayı tercih ederdim.*
 
Sivil İtaatsizliğin en sembolik kahramanı Bartleby’nin hikayesini Armağan Ekici çevirisiyle, ve Deleuze’ün Fransızca baskıya sonsöz olarak yazdığı *Bartleby, ya da Formül* metniyle (çev. İnci Uysal) birlikte yayınlıyoruz.